Bezpieczeństwo dzieci w gospodarstwie rolnym
Każdego lata media donoszą o przypadkach śmierci lub poważnego kalectwa dzieci, które brały udział w pracach rolnych. Grodziscy policjanci apelują o rozsądek do dorosłych rolników i przypominają zagrożenia wynikające z powierzania dzieciom niebezpiecznych zajęć w gospodarstwie.
Każdego roku wiele dzieci ulega wypadkom w gospodarstwie rolnym. Niektóre tracą życie, inne stają się niepełnosprawnymi. Korzystając zatem z pomocy dzieci, powierzajmy im zadania, które są w stanie wykonać bez narażania się na niebezpieczeństwo.
Przedstawiamy wykaz prac, których nie należy powierzać dzieciom poniżej 16. roku życia. Chcemy, aby był pomocą dla rodziców i opiekunów. Liczymy na rozsądek i odpowiedzialność dorosłych. Na nich spoczywa prawny i moralny obowiązek opieki nad dzieckiem i chronienia go przed niebezpieczeństwem. Pamiętajmy: gdy dojdzie do wypadku jest już za późno!
Prace i czynności szczególnie niebezpieczne, których nie należy powierzać dzieciom poniżej 16 lat w gospodarstwach rolnych:
1. Kierowanie ciągnikami rolniczymi i innymi maszynami samobieżnymi.
Samodzielne kierowanie ciągnikami i samobieżnymi maszynami wymaga kwalifikacji i doświadczenia. Przy wykonywaniu tej czynności występuje duże zagrożenie spowodowania wypadku oraz szkodliwe oddziaływanie drgań, hałasu i zapylenia, a także wyrządzenia krzywdy innym osobom.
2. Obsługa kombajnów do zbioru zbóż, zielonek i okopowych, maszyn żniwnych, kosiarek rolniczych, pras do słomy i siana, kopaczek do zbioru okopowych.
Są to maszyny z urządzeniami tnącymi lub gniotącymi, z wieloma wirującymi częściami, przeważnie o dużej masie. Ich bezpośrednia obsługa w warunkach polowych stwarza wiele zagrożeń przejechania, przewrócenia maszyny, przygniecenia, pochwycenia przez pracujące mechanizmy, skaleczenia, obcięcia kończyn - tak osób obsługujących, jak i postronnych.
3. Sprzęganie i rozprzęganie maszyn i narzędzi rolniczych, przyczep i wozów z ciągnikami rolniczymi, a także pomaganie przy tych czynnościach.
Przy tych pracach występuje wysokie zagrożenie przygniecenia i przejechania, urazów tułowia, głowy, rąk i nóg oraz urazów spowodowanych przeciążeniami fizycznymi.
4. Przebywanie na pomostach sadzarek do ziemniaków oraz siewników i korygowania ich pracy poprzez strącanie nadmiaru sadzeniaków lub przegarnianie ziarna w skrzyni nasiennej.
Przy tych czynnościach występują bardzo często pochwycenia przez ruchome części maszyn i możliwość urwania kończyn, urazy palców i dłoni.
5. Obsługa maszyn do przygotowania pasz - sieczkarni, śrutowników, gniotowników, mieszalników, rozdrabniaczy.
Występuje wysokie zagrożenie urazów dłoni przez wirujące noże, topory, walce i bębny, pochwycenia przez wały napędowe i pasy transmisyjne.
6. Przerzynanie (obróbka drewna) drewna przy użyciu pilarki tarczowej („krajzegi”, „cyrkularki”) oraz wykonywanie czynności pomocniczych przy tej pracy: podawanie i odbieranie materiału, usuwanie trocin i inne prace porządkowe.
Pilarka tarczowa to jedna z najniebezpieczniejszych maszyn, przy której występuje najwięcej okaleczeń, amputacji oraz wypadków śmiertelnych. Każdy kontakt z ruchomą tarczą piły kończy się poważnym urazem. Zagrożenie wzrasta, gdy pilarka nie ma osłon, klina rozszczepiającego, urządzenia podającego materiał do cięcia poprzecznego. Często występuje wówczas zakleszczenie i odrzut materiału oraz odpryski drzazg.
7. Wszelkie prace przy użyciu pił łańcuchowych (wycinka lub prześwietlanie drzew, przecinanie pni, okrzesywanie i podcinanie gałęzi, itp.).
Posługiwanie się piłą łańcuchową wymaga siły i sprawności dorosłego mężczyzny, kwalifikacji i wprawy. Występuje wysokie zagrożenie bardzo ciężkimi urazami wskutek kontaktu z łańcuchem tnącym przy manewrowaniu pitą, „odbiciu” piły, opuszczeniu na nogę itp.
8. Ścinanie drzew, ściąganie drzew zawieszonych, załadunek i rozładunek drewna.
Są to prace wymagające specjalistycznych umiejętności, dużej siły fizycznej i doświadczenia. Występuje wysokie zagrożenie przygniecenia osób pracujących oraz zmiażdżenia rąk i nóg.
9. Obsługa dmuchaw, przenośników taśmowych i ślimakowych.
Występuje duże zagrożenie pochwycenia przez wirujące lub przesuwające się elementy maszyn oraz znaczne zapylenie przy odbiorze słomy i siana transportowanego dmuchawą.
10. Załadunek, wyładunek i wysiew tlenkowego wapna nawozowego (wapna palonego).
Jest to substancja o silnych właściwościach pylących, żrących i parzących, powodująca poparzenia błon śluzowych, oczu i skóry.
11. Wszelkie prace z chemicznymi środkami ochrony roślin.
Środki chemiczne I i II klasy toksyczności to trucizny, zaś środki III klasy - szkodliwe dla zdrowia. Występuje niebezpieczeństwo zatrucia i śmierci.
12. Prace z użyciem rozpuszczalników organicznych.
Rozpuszczalniki organiczne (benzyny, rozpuszczalniki nitro, chlorokauczukowe i inne) - składniki farb, lakierów, klejów są szkodliwe dla zdrowia, niektóre są rakotwórcze, mają właściwości narkotyczne, wnikają do tkanki mózgowej, powodując trwałe uszkodzenia mózgu. Ich pary tworzą z powietrzem mieszaniny łatwopalne i wybuchowe.
13. Topienie i podgrzewanie lepiku i smoły.
Występuje zagrożenie wybuchem, pożarem, poparzeniem. Opary lepiku i smoły zawierają rozpuszczalniki organiczne – substancje szkodliwe.
14. Rozpalanie i obsługa pieców centralnego ogrzewania; obsługa parników i kotłów do gotowania.
Występuje niebezpieczeństwo wybuchu i pożaru, groźba poparzeń twarzy i rąk.
15. Obsługa rozpłodników (buhajów, ogierów, knurów, tryków).
Dorosłe rozpłodniki są zwykle agresywne i wymagają stałej obsługi przez dorosłą i sprawną osobę ze względu na szczególne zagrożenie agresją ze strony tych zwierząt (kopnięcia, uderzenia, przygniecenia, pogryzienia).
16. Załadunek i rozładunek zwierząt, prace przy uboju i rozbiorze zwierząt.
Występuje duże zagrożenie urazami ze strony broniących się zwierząt. Szczególnie istotne jest psychiczne obciążenie młodego człowieka, wynikające z charakteru pracy.
17. Opróżnianie zbiorników z nieczystościami płynnymi, wywóz gnojówki, gnojowicy i zawartości szamba.
Istnieje duże niebezpieczeństwo urazów mechanicznych, zakażeń i zatruć.
18. Wykonywanie wykopów ziemnych, rowów i praca w wykopach; prace przy budowie i rozbiórce obiektów budowlanych.
Występuje niebezpieczeństwo oberwania i obsunięcia się ścian wykopu lub zawalenia ścian budynku i zasypania dziecka.
19. Obsługa ładowaczy i mechanicznych podnośników.
Prace te wymagają specjalnych umiejętności i doświadczenia. Występuje zagrożenie potrącenia, przejechania, przygniecenia osób postronnych.
20. Prace w zamkniętych zbiornikach i pojemnikach, w silosach zbożowych.
Występuje zagrożenie uduszeniem na skutek braku tlenu w powietrzu, zasypaniem i uduszeniem w silosach zbożowych.
21. Wszelkie prace na wysokości ponad 3 metry na: pomostach, drabinach, drzewach, dachach itp.
Prace powyżej 1 metra nad ziemią/podłogą należą do prac niebezpiecznych i należy zapewnić dziecku asekurację. Występuje zagrożenie upadkiem i powstaniem groźnych urazów głowy, kręgosłupa i kończyn.
22. Prace wykonywane w dużym hałasie, niedostatecznym oświetleniu i w pomieszczeniach zapylonych pyłami pochodzenia roślinnego lub w zagrożeniu szkodliwymi czynnikami biologicznymi (roztocza, pasożyty zwierzęce, grzyby).
Występuje zagrożenie uszkodzenia słuchu, wzroku, wystąpienia uczuleń i alergii.
23. Prace związane z przenoszeniem, dźwiganiem ciężkich przedmiotów.
Występuje zagrożenie urazów mięśni, stawów, kręgosłupa.
24. Wykonywanie czynności wymagających długotrwałej, wymuszonej pozycji.
Występuje zagrożenie deformacji układu kostno-stawowego.
25. Spawanie elektryczne lub pomoc przy spawaniu.
Występuje zagrożenie naświetlenia szkodliwym promieniowaniem, poparzenia, porażenia prądem.